BitiÅŸik yapı malzemelerinin ısı iletim direncini artırmak ya da dışarıya kaçan ısı miktarının minimuma indirmek için kullanılan TS 825 ve Alman DIN 4108 normlarına göre ısı iletim katsayısı 0,060 kcal/mh oC deÄŸerinin altında olan malzemelere ısı yalıtım malzemesi, bu deÄŸerin üzerinde kalan malzemeler de yapı malzemesi olarak adlandırılmaktadırlar. Isı yalıtım malzemeleri yapıların duvar, çatı ve döÅŸemelerini oluÅŸturan yapı elemanlarında ve tesisat sistemlerinin yalıtımında kullanılabilirler. Bu malzemeler ile birlikte pencerelerde kullanılan nitelikli doÄŸramalar ve yalıtım camı üniteleri de etkin ısı yalıtımında büyük önem taşımaktadır. En iyi ısı yalıtım malzemelerini net bir ÅŸekilde seçebilmek için ısı yalıtım malzemelerinin özelliklerini iyi bilmek gerekmektedir.
ISI YALITIM MALZEMELERÄ°NÄ°N GENEL ÖZELLÄ°KLERÄ°
Isı yalıtım malzemelerinin ısı iletim katsayılarının küçük olmalıdır.
Isı yalıtım malzemeleri hafif olmalıdır.
Isı yalıtım malzemeleri kokusuz olmalıdır.
Su ve nem absorbe etme özelliÄŸi olmalıdır.
Bakteri ve haşerelerin yuva yapmasına elverişli olmamalıdır.
Çürümeye karşı dayanıklı olmalıdır.
Ä°lk özelliÄŸini kaybetmemelidir.
Yanıcı olmamalıdır.
Uzun ömürlü olmalıdır.
Taşımaya elverişli ve insan sağlığına zarar vermemelidir.
Ekonomik ve temin edilebilir olmalıdır.
ISI YALITIM MALZEMELERÄ°NÄ°N FÄ°ZÄ°KSEL ÅžEKÄ°LLERÄ°
Sıcak ve soÄŸuk yüzeylerin yalıtılmasında çeÅŸitli doÄŸal ve yapay malzemeler kullanılmaktadır. Birçok uygulama gevÅŸek dolgu olarak yapılabilmekte, böyle durumlarda yalıtım malzemesi yalıtılacak yere dökülmektedir. Sıcak ve düzgün olamayan yüzeylerde uygulanacak esnek bir malzeme ile yüzeye esnek özellik kazandırılarak yalıtımın ömrü uzatılmaktadır.
ISI YALITIM MALZEMELERÄ°NÄ°N Ä°Ç YAPISI
Taneli Yapıya Sahip Isı Yalıtım Malzemeleri
Bu tür ısı yalıtım malzemeleri tanecikli bir yapıya sahip olup, uygulamada malzemeler arasında hava boÅŸlukları bulunmaktadır. Taneciklerin düzensiz olması nedeniyle hava hareketleri oldukça azdır. Bu nedenle taşınım yoluyla ısı transferi düÅŸüktür.
Lifli Yapıya Sahip Isı Yalıtım Malzemeleri
Malzemelerin lifleri arasındaki serbest hava kanallarının geniÅŸliÄŸi ve sayısı nedeniyle yoÄŸunlukları düÅŸüktür. Lifler arasında oluÅŸan hava tabakaları taşınım oluÅŸacak ısı transferlerine karşı direnç oluÅŸturmakta ve ısı transferini en aza indirmektedir.
Hücreli Yapıya Sahip Isı Yalıtım Malzemeleri
Hücreli ısı yalıtım malzemelerinin taşınım yoluyla ısı transferini en aza indirmek için hücrelerin mümkün olduÄŸunca küçük olması gerekmektedir.
Reflektif Yapıya Sahip Isı Yalıtım Malzemeleri
Bu tür malzemeler yutma katsayısının düÅŸük olması nedeniyle ısının büyük bir kısmını geri yansıtmaktadırlar.
Son Grup Isı Yalıtım Malzemeleri
Yukarıdaki dört grup malzemenin iki ya da daha fazlasının karışımından meydana gelmektedirler. Gerçekte tüm özellikleri bir arada barındıran bir ısı yalıtım malzemesi bulmak mümkün deÄŸildir.
ISI YALITIM MALZEMELERÄ°NDEN BEKLENEN ÖZELLÄ°KLER
Isı İletkenlik
Mantolama amaçlı kullanılan malzemelerin, gözenekli veya lifli yapıda olmaları nedeniyle ısıl iletkenlikleri düÅŸük olmaktadır. Åžekilsiz yapıdaki katılar, kristal yapıdaki katılara göre daha çok gaz boÅŸluklarına sahiptir. Bu nedenle bu tip malzemelerin ısıl iletkenlikleri daha küçüktür. Isı yalıtım malzemeleri arasından seçim yapılırken diÄŸer tüm faktörlerin eÅŸit olması durumunda en düÅŸük ısıl iletkenliÄŸe sahip malzemenin seçilmesi yapılacak uygulamadan beklenen tasarrufun saÄŸlanması bakımından önem taşımaktadır.
Mekanik Hasara Karşı Direnç
Isı yalıtım malzemeleri mekanik olarak zayıf olmaktadırlar. Bu nedenle nadiren korumasız olarak kullanılabilirler. Yalıtım uygulamasından sonra yalıtımın üzeri çoÄŸu zaman koruyucu bir tabaka ile örtülmektedir.
Absorbsiyona Karşı Direnç
Isı yalıtımında kullanılan malzemelerin sıcaklığa baÄŸlı olarak ısıl iletkenliÄŸinin artması nemi absorbe etmemesine neden olmaktadır. Yapılan yalıtım uygulaması nemli ya da atmosferik ÅŸartlarda ise yalıtımın üst tarafının su geçirmez bir tabaka ile örtülmesi gerekmektedir. Aksi takdirde yapılan uygulamada bozulmalar yaÅŸanabilmektedir.
Yanmaya Karşı Direnç
Isı yalıtım malzemelerinin yanmaya karşı direnç özelliÄŸinin bulunması gerekmektedir. GerçekleÅŸtirilecek uygulamada ısı yalıtım malzemeleri belirtilen derecenin üzerinde bir sıcaklıkta çalıştırılmamalıdır. Malzemelerin sıcaklığa dayanma limiti maksimum yüzey sıcaklığının daima üzerinde olmak durumundadır.
Yeniden Kullanımı
Plastik yalıtım malzemeleri hariç diÄŸer birçok malzemenin yerini deÄŸiÅŸtirmek mümkündür. Metal malzemelerin yer deÄŸiÅŸtirmesi kolaydır. Plastik malzemelerin hasara karşı ufakta olsa bir direnci vardır fakat yeniden kullanılması uygun deÄŸildir.
Ekonomik Olması
Amacına uygun malzeme seçimi ve malzemenin ekonomik yalıtım kalınlığı, yalıtımın maliyetinin belirlemektedir. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta hangi malzemenin hangi ortam ve kalınlıkta ve uzun ömürlü kullanılabilirliÄŸinin seçiminin yapılmasıdır. Yalıtımın üzerinde kullanılan koruyucu tabaka ve örtüler yalıtımın ömrünü uzatmaktadır.
Sağlık Tehlikesi
Yalıtım için kullanılan malzemelerden çıkan ve solunum yoluyla ciÄŸerlere gidebilecek tozlar insan saÄŸlığına zarar verebilir. Özellikle asbest insan saÄŸlığına en çok zarar veren malzemedir. Bu tür malzemelerin kesiminin çalışma ortamından uzak bir yerde yapılmalıdır. Bazı izolasyon malzemeleri ise deri ile temas ettiÄŸinde kaşıntıya sebep olur, bu tür malzemeler mutlaka eldiven ile taşınmalı ve uygulanmalıdır.
BÄ°NA YALITIMINDA KULLANILAN ISI YALITIM MALZEMELERÄ°
Dış duvarlarda yapılacak ısı yalıtımı için malzeme seçimi ve seçilen malzemenin kalınlığı önemli iki faktördür. Seçilecek malzemenin bünyesine kesinlikle su almaması gerekmektedir. Ayrıca buhar difüzyon direncinin yüksek olması, basınç ve darbe dayanımı, sıcak tutuculuk ve ısı iletim katsayısı gibi kriterler de önem arz etmektedir.
Cam Yünü
ErgimiÅŸ camın çeÅŸitli yöntemlerle lif haline getirilmiÅŸ halidir. Hammaddesinin esasını silis kumu oluÅŸturmaktadır. Bakalitli ve bakalitsiz olmak üzere iki çeÅŸidi bulunmaktadır.
Bakalitli Cam Yünü
YoÄŸunluk : 10/80 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : +230 oC ye kadar.
Isı Ä°letim Katsayısı : 20 oC ortalama sıcaklık için 0,040 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi : 542 µgm/Nh
Bakalitsiz Cam Yünü
YoÄŸunluk : 130 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : +555 oC ye kadar.
Isı Ä°letim Katsayısı : 50 oC ortalama sıcaklık için 0,045 W/mK
TaÅŸyünü
Bazalt, kireç taşı, dolomit gibi gibi minerallerden elde edilen lifli ısı yalıtım malzemeleridir. Yüksek ve düÅŸük yoÄŸunlukta olmak üzere iki çeÅŸit üretilmektedirler.
Yüksek YoÄŸunluklu TaÅŸyünü
YoÄŸunluk : 100 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : 0 / 800 oC
Isı Ä°letim Katsayısı : 50 oC ortalama sıcaklık için 0,043 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi : 542 µgm/Nh
DüÅŸük YoÄŸunluklu TaÅŸyünü
YoÄŸunluk : 33 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : 0/800 oC
Isı Ä°letim Katsayısı : 50 oC ortalama sıcaklık için 0,043 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi : 542 µgm/Nh
Genleştirilmiş Polistren ( EPS ) Isı Yalıtım Levhaları
Polistren sert köpük yapay organik bir izolasyon malzemesidir.
YoÄŸunluk : 15/30 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : -100 / +80 oC arası.
Isı Ä°letim Katsayısı : 10 oC ortalama sıcaklık için 0,033 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi : 25 µgm/Nh
Extrüde Polistren ( XPS ) Isı Yalıtım Levhaları
Polistren sert köpüÄŸün banttan çekilerek üretilen tipidir.
YoÄŸunluk : 45 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : -60 / +75 oC arası.
Isı Ä°letim Katsayısı : 10 oCortalama sıcaklık için 0,026 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi : 0.15 / 0.075 µgm/Nh
Poliüretan Köpük
Poliüretan iki kimyasal maddenin (poliol ve izosiyonat) karşımları arasında havanın yardımıyla köpürüp sertleÅŸmesinden elde edilen plastik esaslı bir köpüktür.
YoÄŸunluk: 50 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : -180 / +110 oC arası.
Isı Ä°letim Katsayısı : 10 oC ortalama sıcaklık için 0,046 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi: 0 µgm/Nh
Fenol KöpüÄŸü
Fenol, formaldehit bakalitine anorganik ÅŸiÅŸirici ve sertleÅŸtirici maddeler katılarak elde edilmektedir. Muhtelif yoÄŸunluklarda sert fakat kırılgan, küçük gözenekli ve yüzeyi sürtünmeyle tozlaÅŸan bir yapıya sahiptir.
YoÄŸunluk : 30/35 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : -180 / +120 oC arası.
Isı İletim Katsayısı : 0,04 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi : 6.8 µgm/Nh
Cam KöpüÄŸü
Cam köpüÄŸü levhalar, çok sert basınca dayanıklı, kolay kırılabilen, sürtünmeye dayanıksız, yüzey sürtünmesi ile kolay tozlaÅŸabilen ısı yalıtım malzemesidir.
YoÄŸunluk : 135 kg/m³
Kullanım Sıcaklığı : -260 / +430 oC arası.
Isı Ä°letim Katsayısı : 10 oC ortalama sıcaklık için 0,046 W/mK
Su Buhar GeçiÅŸi : 0 µgm/Nh
TÜRKÄ°YE’DE ÜRETÄ°LEN BAZI YALITIM MALZEMELERÄ°
Camyünü : ( TS 901 – EN13162 )
TaÅŸyünü : ( TS 901 – EN13162 )
Expande Polistren (EPS) : ( TS7316 – EN13163 )
Extrüde Polistren (XPS) : ( TS11989 – EN13164 )
Poliüretan Köpük (PUR) : ( TS EN 13165 )
Cam KöpüÄŸü : ( TS EN 13167 )
Fenol KöpüÄŸü : ( TS 2193 – EN 13166 )
Polietilen Köpük : ( TS 418 – EN 12201 )
Mantar Levhalar : ( TS 304 )
AhÅŸap Lifli Levhalar : ( TS 304 )
AhÅŸap Yünlü Levhalar : ( TS EN 13171 )
GenleÅŸtirilmiÅŸ Perlit (EPB) : ( TS EN 13169 )
GenleÅŸtirilmiÅŸ Mantar (ICB) : ( TS EN 13170 )
Ä°THAL EDÄ°LEN BAZI YALITIM MALZEMELERÄ°
Seramik Yünü
Melamin KöpüÄŸü
Poli Ä°zosiyonat Köpük
PVC Köpük
Vermikulit
Elastomerik Kauçuk KöpüÄŸü
Knauf Vidipan
Aqua Panel MeÅŸli Çimento Bazlı Yalıtım Malzemeleri
